Fotowoltaika — wschód, zachód czy południe. Co wybrać?

Jaki jest optymalny kierunek paneli fotowoltaicznych? Stosuje się przede wszystkim orientację na południe, jednak możliwe są także inne rozwiązania, w szczególności chętnie stosowana instalacja fotowoltaiczna wschód-zachód. Dobór lokalizacji modułów związany jest nie tylko z potencjalnymi uzyskami, ale także preferencjami domowników co do zużywania wyprodukowanej energii elektrycznej w poszczególnych godzinach.

Dlaczego kierunek montażu paneli fotowoltaicznych ma znaczenie?

Projektując instalację fotowoltaiczną, należy wziąć pod uwagę możliwości montażu na danym dachu oraz położenie Słońca w danym regionie, co wiąże się z optymalnym kątem nachylenia — o ile na południu Polski najlepszą produkcję energii uzyskamy przy nachyleniu 25-35 stopni, o tyle na północy będzie to 30-40 stopni. Jednocześnie, jeśli myślimy nad zastosowaniem instalacji fotowoltaicznej w domku letniskowym, ułożenie bardziej płaskie zwiększy wyniki w okresie letnim.

Następna kwestia to orientacja dachu. Z reguły nie projektujemy domu z założeniem zastosowania systemu fotowoltaicznego. Z tego powodu na połaci dachowej mogą występować zacienienia, przez które produkcja prądu będzie niższa. Preferowany kierunek dachu to południe — dzięki instalacji fotowoltaicznej skierowanej na południe wyprodukujemy najwięcej energii elektrycznej. Pozostaje jednak pytanie, czy ją zużyjemy — w gospodarstwach domowych zużycie z reguły jest najwyższe w godzinach porannych i popołudniowych, a autokonsumpcja jest rozwiązaniem zdecydowanie korzystniejszym niż oddawanie nadwyżek do sieci energetycznej.

Jeśli na dachu nie ma optymalnych warunkach, możemy rozważyć inne metody montażu. Instalacja fotowoltaiczna może być zamontowana na dachu budynku innego niż mieszkalny, w przypadku dachu płaskiego na konstrukcji trójkątnej, a nawet na ścianach; możemy też wybrać instalację gruntową. Alternatywą są trackery, które podążają za ruchem słońca — ich minusem jest wyższy koszt inwestycji. Jeśli jednak preferujemy dach, warto od razu się zastanowić, jak ma być zamontowana fotowoltaika. Wschód, zachód czy południe? Wszystkie rozwiązania przedstawiamy poniżej.

W jakich kierunkach można ustawić fotowoltaikę?

• południe — to orientacja najczęściej stosowana. Jest najpopularniejsza i najczęściej rekomendowana. Jeśli jednak w tej orientacji występuje trwałe zacienienie, warto pomyśleć o innej dostępnej przestrzeni montażowej.
• południowy zachód — następne korzystne rozwiązanie montażowe. Chętnie stosowane i pozwalające na dobre uzyski, w szczególności w godzinach popołudniowych.
• południowy wschód — podobnie dobra propozycja, przy czym najlepsze wyniki będą osiągane rano.
• wschód-zachód — esencją fotowoltaiki wschód-zachód jest w zasadzie stworzenie dwóch osobnych instalacji na przeciwległych połaciach dachowych.

Zalety kierunków montażu paneli fotowoltaicznych

Każde z tych rozwiązań ma nieco inne atuty. Poznasz je poniżej. Jako FlexiPower Group tworzymy instalacje fotowoltaiczne we wszystkich tych kierunkach, wyliczając najlepsze uzyski dla danej orientacji i poszukując optymalnej lokalizacji.

• Fotowoltaika na stronie południowej – W przypadku instalacji południowej produkcja energii elektrycznej jest wyższa niż w innych opcjach. Wydajność fotowoltaiki w tym wypadku zależy w pewnym stopniu od regionu Polski, jednak co do zasady jest to ok. 1000 kW/m2 rocznie. Ogniwa fotowoltaiczne korzystają z największego nasłonecznienia około południa. To najlepszy sposób na wykorzystanie długich letnich dni. Jeśli planujemy zakup magazynu energii, tak najłatwiej będzie nam gromadzić nadwyżkę.
• Fotowoltaika południowy zachód – W przypadku modułów skierowanych na południowy zachód uzyski są nieznacznie niższe. Nie powinno to robić różnicy w rocznym rozliczeniu z zakładem energetycznym. W praktyce takie rozwiązanie ma pewne atuty: najwięcej energii zostanie wyprodukowanych w późniejszych godzinach. Ma to znaczenie ze względu na przyzwyczajenia domowników — to w tych godzinach np. włączamy pralkę.
• Fotowoltaika południowy wschód – Instalacja skierowana na południowy wschód ma podobne atuty co powyższe rozwiązanie. Zapewnia jednak większą wydajność w godzinach porannych, kiedy szykujemy się do pracy.
• Fotowoltaika wschód-zachód – W tym wypadku zamiast jednej instalacji PV mamy dwa osobne systemy, które pracują niezależnie od siebie. To rozwiązanie stosujemy, jeśli dach jest zorientowany właśnie w ten sposób. Instalację fotowoltaiczną wschód-zachód należy docenić za najwyższą produkcję w godzinach, w których jesteśmy w domu. Panele powinny być rozstawione równomiernie na obu połaciach, choć można dla oszczędności zastosować większy system po tej stronie, która jest lepiej związana z naszymi przyzwyczajeniami — jeśli rano spędzamy więcej czasu w domu, możemy pomyśleć nad zakupem większej liczby paneli fotowoltaicznych na stronę wschodnią. Mamy do czynienia z mniejszym szczytem około południa i zrównoważoną produkcją rano i wieczorem. Możemy też sięgnąć po mniejszy, tańszy falownik. Nieco niższe temperatury dodatkowo korzystnie wpływają na uzyski.

Wady kierunków montażu paneli fotowoltaicznych

Rozważając fotowoltaikę wschód-zachód czy południe i korekty tego ustawienia należy pamiętać, że każde rozwiązanie ma swoje minusy. Przedstawiamy je poniżej.

• Fotowoltaika na ekspozycji południowej – Choć jest to opcja rekomendowana, wiąże się ze zmianą nawyków domowników. Sedno opłacalności fotowoltaiki tkwi w autokonsumpcji. Jeśli instalacja skierowana jest na południe i wtedy osiąga szczyt produkcji, nie skorzystamy z niej wystarczająco — o ile nie pracujemy z domu. Trudno będzie w tym czasie włączyć pranie, naładować samochód elektryczny czy na bieżąco korzystać z indukcji. Mamy w tym wypadku możliwość zbierania nadwyżek do magazynu energii lub możemy zastosować urządzenia domowe z programatorem, który automatycznie je włączy w południe. Jeśli oddajemy energię elektryczną do sieci, opłacalność instalacji fotowoltaicznej znacząco spada. Zalecamy zastosowanie magazynu energii.
• Fotowoltaika południowy zachód – Takie rozwiązanie to w praktyce korekta ustawienia południowego. Rano instalacja fotowoltaiczna nie będzie działać wcale lub z bardzo niskimi wynikami. Może być to minus — wtedy szykujemy się do pracy, robimy kawę, przyrządzamy śniadanie. W okresie zimowym będzie się wcześnie wyłączać.
• Fotowoltaika południowy wschód – Tu minusy są analogiczne. W godzinach, w których wracamy z pracy, nasza autokonsumpcja jest wysoka, podczas gdy fotowoltaika pracuje słabo lub wcale. Skierowanie fotowoltaiki na południowy wschód wymaga korekt w naszych przyzwyczajeniach. Dodatkowo w okresie zimowym jej wydajność jest dość niska.
• Fotowoltaika wschód-zachód – Fotowoltaika wschód-zachód ma swoje minusy. Przede wszystkim jej wydajność zimą jest niska, co wynika z krótszych dni — późny wschód i wczesny zachód słońca, a także niższej pozycji słońca na niebie w ciągu dnia. W tym systemie także trzeba rozważyć optymalny kąt nachylenia. Instalacja wschód-zachód lepiej działa na dachach wypłaszczonych niż o dużym kącie.

W jaki sposób różni się praca fotowoltaiki na poszczególnych kierunkach?

• południe — stopniowy wzrost produkcji energii rano, gwałtowny skok w południe, spadek po południu.
• południowy zachód — niska produkcja rano, wysoka produkcja w południe, dość wysoka produkcja po południu i spadek do wieczora.
• południowy wschód — dość wysoka produkcja w godzinach porannych, wysoka w południe, spadek po południu.
• wschód-zachód — włączenie wschodnich paneli fotowoltaicznych wcześnie rano, szybki wzrost produkcji, dość niska produkcja w południe, włączenie paneli fotowoltaicznych na stronie zachodniej, stopniowy spadek do wieczora.

W jaki sposób wybiera się odpowiedni kierunek ustawienia paneli fotowoltaicznych?

Panele fotowoltaiczne dobiera się do konkretnego gospodarstwa domowego. Pod uwagę bierzemy warunki na danej posesji. To istotne, gdyż trwałe zacienienie ma bardzo niekorzystny wpływ na instalację. Prowadzi do nierównomiernej pracy, przez którą wszystkie moduły fotowoltaiczne pracują z mocą najsłabszego. Zaleca się usunięcie obiektów rzucających cień, co nie zawsze jest możliwe. To główny powód rezygnacji z orientacji południowej w sytuacjach, gdy dach taką ma. W przypadku instalacji skierowanej na południe z występującym zacienieniem zachodzi ryzyko powstawania hot spotów, które nieuchronnie prowadzą do uszkodzenia ogniw.

Instalacja wschód-zachód, korekty południa czy południe? Zawsze zalecane ustawienie paneli fotowoltaicznych to południe, przy czym niewielkie korekty na wschód lub zachód mogą pozwolić skutecznie zwiększyć autokonsumpcję. System wschód-zachód także może być bardzo korzystnym rozwiązaniem, jednak zwłaszcza wtedy, gdy dach jest płaski. Z tego powodu bierze się pod uwagę zarówno oś dachu, jak i kąt nachylenia połaci dachowej.

FlexiPower Group — projekty fotowoltaiki szyte na miarę

Jeśli chcesz w swoim domu zastosować panele fotowoltaiczne, nie musisz samodzielnie decydować, czy mają być ustawione na dachu wschód-zachód, na południe czy w innych orientacjach. Pomożemy Ci dobrać kierunek paneli fotowoltaicznych, korzystając z naszej eksperckiej wiedzy i doświadczenia w inwestycjach nawet na niekorzystnych warunkach montażowych. Zapraszamy do kontaktu — rozwiejemy wszelkie wątpliwości. Dysponujemy sprawdzonym sprzętem i własnymi ekipami monterskimi. Przeprowadzamy fachowy montaż fotowoltaiki w oparciu o projekt zapewniający najwyższą skuteczność.