Instalacje fotowoltaiczne jako odnawialne źródła energii cieszą się coraz większym powodzeniem zarówno ze względu na korzyści, jakie przynoszą, jak i z powodu ich promowania przez rząd różnymi formami dotacji. Do najczęściej wybieranych i najbezpieczniejszych pod względem stabilności zasilania zaliczają się systemy on-grid, które są przyłączone do sieci energetycznej. Alternatywą dla nich są instalacje wyspowe off-grid. Czy są one opłacalne i kiedy warto zdecydować się na takie rozwiązanie?
Czym jest instalacja fotowoltaiczna off-grid?
Instalacja off-grid, nazywana też wyspową, charakteryzuje się całkowitym oderwaniem od zewnętrznych sieci energetycznych. W praktyce oznacza to, że jest niezależna i samowystarczalna, a przynajmniej musi taka być w założeniu, jeśli ma zaspokajać zapotrzebowanie budynku na energię. Produkcja energii w ciągu roku utrzymuje się na różnym poziomie. Dlatego samowystarczalność wymaga znalezienia takiego rozwiązania, które pozwoli na magazynowanie nadwyżki prądu w okresie intensywnej letniej ekspozycji na słońce i możliwość jej wykorzystania zimą, gdy panele fotowoltaiczne pracują mniej wydajnie.
Zalety off-grid
Zarówno instalacja on-grid, jak i off-grid mają swoje zalety i wady. W przypadku systemu wyspowego bardzo istotny jest fakt, że cały wyprodukowany prąd stały i przekonwertowany przez inwerter prąd zmienny może być wykorzystany przez właściciela. Niestety konieczne jest też znacznie bardziej staranne i przemyślane dobranie elementów instalacji tak, aby moc paneli była podobna, a nawet wyższa od potrzeb gospodarstwa. Do zalet instalacji off-grid można zaliczyć:
- całkowite uniezależnienie się od firm zewnętrznych, które dystrybuują energię elektryczną w sieci,
- stabilne i niezmienne koszty ponoszone w związku z pokrywaniem zapotrzebowania na prąd,
- możliwość wykorzystania całej wyprodukowanej energii,
- brak oddziaływania sieci na pracę instalacji i zasilanie budynku,
- możliwość korzystania z prądu stałego bez jego konwersji przez inwerter na prąd zmienny.
Wybór systemów fotowoltaicznych off-grid ma też zalety z punktu widzenia sieci energetycznej. Ograniczenie liczby przyłączonych mikroelektrowni może ją znacznie odciążyć i uprościć dysponowanie nadwyżką energii elektrycznej przez dystrybutora.
Wady off grid
Obok kilku zalet instalacji fotowoltaicznej off-grid trzeba też wskazać wady. Największym problemem, jaki wiąże się z jej użytkowaniem, jest konieczność zaspokojenia potrzeb energetycznych domu, które są wyższe zimą, odwrotnie do wielkości produkcji prądu. Wśród wad tego wariantu specjaliści wymieniają:
- konieczność magazynowania energii w akumulatorach na okres obniżonej produkcji, co wiąże się z zakupem drogich baterii oraz obowiązkiem ich systematycznego ładowania,
- koszt montażu systemu off-grid o około 50 % wyższy od systemu on-grid,
- konieczność cyklicznej wymiany akumulatorów, gdyż nawet najlepszy magazyn energii ulega zużyciu.
Wymienione wyżej wady w większości wpływają na wysokie koszty wykonania instalacji i dłuższy okres zwrotu inwestycji. Problematyczne są bowiem magazynowanie energii i drogie akumulatory, które trzeba wymieniać mniej więcej co 5 lat. Niestety w na obecnym etapie rozwoju fotowoltaiki wyzwania magazynowania nadwyżek prądu są dopiero w fazie poszukiwań tańszych i efektywniejszych metod.
Instalacje off-grid w Polsce
Popularność systemów off-grid produkujących tanią energię w Polsce jest jeszcze niewielka z uwagi na to, że ich wykonanie wiąże się z ograniczeniami. Nie bez znaczenia są też wysokie koszty, które rosną wraz z liczbą odbiorników. Im większe gospodarstwo i wyższe zapotrzebowanie energetyczne, tym więcej prądu trzeba magazynować. Stąd też pojawia się konieczność zakupu pojemnych i wciąż jeszcze drogich oraz niezbyt trwałych akumulatorów.
Kiedy warto postawić na instalację off-grid?
Ograniczenia, jakie stwarza system off-grid, nie oznaczają , że nie istnieją sytuacje, kiedy wybór takiego rozwiązania jest opłacalny. Przede wszystkim warto sięgnąć po tę instalację w sytuacji, gdy energia elektryczna będzie wykorzystywana sezonowo. Ciekawym rozwiązaniem praktykowanym przez wielu właścicieli systemów wyspowych jest uzupełnienie fotowoltaiki o niewielkiej mocy generator spalinowy. Wybór właściwego rozwiązania jest uzależniony od wielkości instalacji PV i sposobu jej użytkowania.
Czym się różni instalacja on-grid od off-grid?
Podstawową różnicą pomiędzy instalacją on-grid i off-grid jest podłączenie tej pierwszej do publicznej sieci elektrycznej. Dzięki temu właściciel może odprowadzać do niej nadwyżki energii wykorzystywać je w chwili, gdy produkcja własna jest niewystarczająca. Stwarza to pewien poziom bezpieczeństwa gdyż poza nieprzewidzianymi zdarzeniami, praktycznie zawsze użytkownik ma gwarancję, że w jego domu będzie dostępna energia elektryczna. Nie musi też inwestować w akumulatory, chociaż z drugiej strony za jej magazynowanie w sieci ponosi koszty w postaci części dostarczonego prądu.
On-grid czy off-grid – która jest bardziej opłacalna?
Wybór instalacji on-grid lub off-grid do produkcji energii elektrycznej jest uzależniony od wielu czynników. Opłacalność tych dwóch rozwiązań wynika ze sposobu eksploatacji i potrzeb energetycznych. Nie bez znaczenia są też lokalizacja budynku, jego dostęp do publicznej sieci czy okres użytkowania w ciągu roku. Jeśli planujesz inwestycję w fotowoltaikę i nie wiesz na co się zdecydować, nasi eksperci pomogą Ci w dokonaniu wyboru. Przeanalizujemy Twoje potrzeby, obliczymy koszt zestawu złożonego z paneli fotowoltaicznych, inwertera i elementów instalacyjnych, wskażemy najlepszy akumulator i wyliczymy możliwe korzyści.
