Fotowoltaika dla wspólnot mieszkaniowych i spółdzielni

Mikroelektrownia na dachu bloku lub budynku wielorodzinnego pomaga zwiększyć płynność finansową i obniżyć niektóre z kosztów wspólnych. W szerszej perspektywie oszczędności pozwolą na podjęcie dodatkowych inwestycji, np. remont części wspólnych czy budowę placów zabaw.

Czy wspólnoty mieszkaniowe mogą zakładać instalacje fotowoltaiczne?

Oczywiście. Do niedawna zielony prąd można było wykorzystać wyłącznie w celu realizacji potrzeb wspólnych, m.in. do oświetlenia klatek schodowych lub zasilania wind. Pomagało to obniżyć czynsz i koszty eksploatacyjne, nie zmniejszało jednak opłat za energię, ponoszonych przez poszczególnych mieszkańców. Nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii, która weszła w życie 1 kwietnia 2022 roku, wprowadziła pojęcie prosumenta zbiorowego. Dzięki temu możliwe stało się wykupienie przez mieszkańców części udziałów w instalacji fotowoltaicznej i obniżenie w ten sposób rachunków za energię.

Jak formuła prosumenta lokatorskiego wpłynęła na opłacalność OZE?

Pojęcie prosumenta lokatorskiego zostało wprowadzone w 2023 roku. Dzięki niemu możliwe jest korzystniejsze rozliczenie nadwyżki energii, jaka została przekazana do sieci energetycznej. Do tej pory spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe otrzymywały niższe rachunki za energię. Jako prosument lokatorski będą mogły otrzymać przelew w wysokości równowartości sprzedanej energii.

Wprowadzone zmiany skłaniają do montażu instalacji PV o mocy większej niż pokrywająca zapotrzebowanie energetyczne części wspólnych. Dlaczego? Nie będzie już ryzyka, że wynagrodzenie za nadwyżkę energii przepadnie.

Jakie są warunki skorzystania z formuły prosumenta lokatorskiego?

Formuła prosumenta lokatorskiego wymaga przyłączenia instalacji za licznikiem energii części wspólnej. Mikroinstalacja musi być zlokalizowana na budynku, a jej moc może wynosić maksymalnie 50 kW. Nieruchomość musi pełnić głównie funkcję mieszkalną, a łączna moc przyłączeniowa całego budynku nie może być mniejsza od mocy instalacji. Prosumentem lokatorskim można zostać niezależnie od czasu przyłączenia instalacji.

Jak rozliczany jest prosument lokatorski?

Proces rozliczenia ma dwa etapy. W przypadku autokonsumpcji energii w ciągu tej samej godziny prosument nie będzie ponosił opłat za energię ani kosztów dystrybucyjnych. Jeśli w ciągu godziny instalacja wyprodukuje więcej energii, sprzedawca przeliczy nadwyżkę na depozyt prosumencki zgodnie z miesięczną ceną rynkową (od 1 lipca 2024 roku będzie to cena godzinowa). Środki trafią na konto prosumenta na koniec okresu rozliczeniowego.

Prosument lokatorski a prosument zbiorowy – różnice

Status prosumenta lokatorskiego może otrzymać wspólnota mieszkaniowa, spółdzielnia oraz inny podmiot, który zarządza budynkiem wielomieszkaniowym. Warunkiem jego uzyskania jest złożenie odpowiedniego wniosku u sprzedawcy energii. Prosument zbiorowy to zbiór udziałowców i inwestorów, zamieszkujących jeden budynek i posiadających wspólną instalację fotowoltaiczną. Prosument lokatorski może wytwarzać energię wyłącznie na potrzeby wspólne. Udziałowcy prosumenta zbiorowego mogą wykorzystywać część energii do celów własnych.

Jak zamontować panele fotowoltaiczne dla wspólnoty mieszkaniowej?

Konieczne jest uzyskanie zgody wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni. Instalację należy zgłosić do organów nadzoru budowlanego lub otrzymać pozwolenie na budowę. Jeśli przestrzeń dachu jest za mała, aby zmieściła się na niej cała instalacja, najkorzystniej zainstalować panele na elewacji budynku. W przypadku prosumenta lokatorskiego instalacja nie może znajdować się na gruncie.

Jak wygląda inwestycja w PV dla wspólnot mieszkaniowych?

Po uzyskaniu zgody wspólnoty konieczne jest złożenie wniosku o pozwolenie na budowę lub zgłoszenie do nadzoru budowlanego. Następnym krokiem jest podpisanie umowy z dostawcą energii. Po uzyskaniu od dystrybutora schematu podłączenia mikroinstalacji PV, można zawierać umowę na montaż fotowoltaiki.

Jakie dotacje na fotowoltaikę może otrzymać wspólnota mieszkaniowa?

Do niedawna spółdzielnie i wspólnoty mogły uzyskać dotację w programie Mój Prąd na takich samych zasadach jak właściciele domów jednorodzinnych. Dzięki wprowadzeniu pojęcia prosumenta lokatorskiego możliwe jest uzyskanie dofinansowania w wysokości nawet 50% wartości instalacji PV. Wnioski o granty na odnawialne źródła energii do Banku Gospodarstwa Krajowego mogą składać właściciele i zarządcy budynków wielorodzinnych, a więc wspólnoty, spółdzielnie i samorządy.